Reynke de Vos

Aus Brevitas Wiki
Zur Navigation springen Zur Suche springen

Reynke de Vos

AutorIn
Entstehungszeit 1498
Entstehungsort Lübeck
AuftraggeberIn
Überlieferung Druck Lübeck 1498: Hans van Ghetelen
Ausgaben Elschenbroich, Adalbert: Die deutsche und die lateinische Fabel in der Frühen Neuzeit, Band 1 (III,4, III,13)
Goossens, Jan (Hg.): Reynaerts Historie
Leitzmann, Albert (Hg.): Reinke de vos
Übersetzungen Langosch, Karl (Hg.): Reineke Fuchs
Forschung Dicke, Gerd/Grubmüller, Klaus: Die Fabeln des Mittelalters und der Frühen Neuzeit; Elschenbroich, Adalbert: Die deutsche und die lateinische Fabel in der Frühen Neuzeit, Band 2, S. 166-174; Malm, Mike: Reynke de Vos; Nanninga, Jutta: Realismus in mittelalterlicher Literatur

Inhalt

Eine Vorrede over dit bôk van Reinken deme vosse
De ander Vorrede. Wo dit bôk wert gedelet in IIII part

Hir begint dat erste bôk van Reinken deme vosse unde van allen deren

  1. Dat erste Capittel. Wo de louwe, konnink aller deren, lêt ûtkreieren unde vasten vrede ûtropen, unde lêt beden allen deren to sineme hove to komen
  2. Dat ander Capittel. Wo Reinke de vor van deme wulve unde velen anderen deren wert vorklaget vor deme konnink
  3. Dat III. Capittel. Wo Grimbart de grevink Reinken vorantwordet vor deme konninge, unde wo he den wulf wedder wroghet umme etlik quât
  4. Dat IIII. Capittel. Wo de hane mit groter drofenisse kumpt unde klaget vor dem konnink over Reinken, bewisende sine missedât
  5. Dat V. Capittel. Wo de konnink gink to rade mit sinen undersaten unde wisen, wo unde in wat wise he richten mochte rechtverdigen de bôsheit des vosses, unde wo de dode henne wart begraven, dar de hanen stân, alse de negesten vrunde, sik moiende mit overtogen koggelen, so westwert de wise is
  6. Dat VI. gesette. Wo Brûn de bare mit eine breve wart gesant to Reinken, unde wo he ene vant unde ansprak
  7. Dat VII. Capittel. Wo Reinke vorsichtigen sik bedachte unde dar na ûtgink unde Brunen mit vruntliken worden wilkome hêt
  8. Dat VIII. Capittel. Wo Reinke mit Brunen deme baren gink unde en leidede, dar he honnich eten scholde, dat em ovel bequam; wo en Reinke bedrôch unde lêt en stân beklemmet in dem bome este blocke mit deme hovede unde beiden voten
  9. Dat IX. Capittel
  10. Dat X. Capittel
  11. Dat XI. Capittel. Wo Brûn de bare wedder umme quam to hove sêr ovel gehandelt, klagende over Reinken
  12. Dat XII. Capittel. Wo Hinze de kater wart gesant van deme konninge to Reinken en ander werf eschen to dage unde en mit sik to bringen, unde wo he vôr
  13. Dat XIII. Capittel. Wo Hinze de kater vorraden wart van Reinken unde int strick gebracht, gevangen mit losen, valschen worden, unde wat em weddervôr
  14. Dat XIIII. Capittel. Wo Hinze, alse he gevangen was, wart geslagen, geschendet unde so los quam
  15. Dat XV. Capittel. Wo Reinke deme grevinge antworde, de en vorbodede unde eme rêt, dat he mit eme to hove ginge
  16. Dat XVI. gesette. Wo Reinke orlof nam van sineme wive unde mit deme grevinge to hove gink, unde wo he up deme wege bichtede
  17. Dat XVII. gesette. Wo Reinke vordan bichtet etlike sine missedât, sunderliken, wo he den wulf vaken heft bedrogen
  18. Dat XVIII. gesette. Wo Reinke mit Grimbart deme grevinge vortgeit na des konninges hof vor eineme kloster over
  19. Dat XIX. Capittel. Wo Reinke kumpt in den hof vor den konnink, deme he ôtmodichlik toniget, unde vindet dar welke, de over en klagen
  20. Dat XX. Capittel. Wo Reinke van velen sinen wedderparten vorklaget wart in swaren saken, wo he islikem antwort gaf, doch int leste mit tugen overwunnen wart unde to deme dode vorodelt
  21. Dat XXI. Capittel. Wo Reinke gevangen unde gebunden wart unde wart gevoret na deme dode, unde wo Reinkens vrunde orlof nemen
  22. Dat XXII. Capittel. Wo Reinke hat umme tît, sine bicht openbâr ro donde, unde wat he bichtede, in meninge, sik los to dedingen unde andere in de sulven last to bringen, so it geschach, do he bi den galgen quam
  23. Dat XXIII. gesette. Wo de konnink lêt swigent beden unde Reinken van der ledderen wedder afstigen, up dat he ene bet vragede
  24. Dat XXIIII. Capittel. Wo Reineke openbâr wroget unde besecht sinen egenen vader unde sine anderen vrunde, uppe dat in sodaner manneren sine viende mede worden besecht, unde wo he bi sodanen stucken wart vorloset
  25. Dat XXV. Capittel. Wo Reinke sprikt unse vorvolget sine upgehavene loggen van deme schatte unde sprikt, so hir na volget
  26. Dat XXVI. gesette. Wo Reinke noch sprikt van sineme untruwen vader, unde wo de sinen ende nam, dar mit he sine loggen slut
  27. Dat XXVII. gesette. Wo Reinke den konnink unde de konniginne vorleidet mit logene unde se in wânhopeninge brinkt van deme schatte
  28. Dat XXVIII. Capittel. Wo Reinke deme konninge danket unde der konniginnen, unde sine loggene vorvolget, up dat he moge entkomen ût der last
  29. Dat XXIX. gesette.
  30. Dat XXX. Capittel. Wo dat de konnink openbâr Reinken vorgaf alle sine missedât, de he gedân hadde, unde gebot einem isliken, dat he Reinken unde de sinen scholde eren unde reverencie beden
  31. Dat XXXI. gesette. Wo Reinkens wedderparte sik vorschreckeden unde untovreden weren, so Reinke los wart, unde wo Isegrim unde Brun gevangen worden unde ovel gehandelt
  32. Dat XXXII. Capittel. Wo Isegrime sine vorvote unde sineme wive ere achtervote worden afgestroifet, dar Reinke scho af krêch, unde wo Brunen ein stucke van sineme velle wart gesneden, Reinken to eineme renzele
  33. Dat XXXIII. Capittel. Wo Reinke orlof nam unde scheide ût deme hove, unde vinsede sik, wo he wolde pelegrimacie gân, unde wo eme de ram den staf dede unde den renzel anhangede
  34. Dat XXXIIII. gesette. Wo Reinke gink sine vart unde togede sik ser drovich, unde alle deren eme musten volgen vorderweges
  35. Dat XXXV. gesette. Wo Reinke Lampen mit sik innam unde eme sîn lîf nam, unde wo he sineme wive sede de wise, wo he los quam
  36. Dat XXXVI. Capittel. Wo Bellîn Lampen eschede unde rêp, unde wo Reinke Belline mit losheit bedrêchliken tosprak
  37. Dat XXXVII. Capittel. Wo Reinke den rambok Belline bedrôch unde ene to plasse brochte
  38. Das XXXVIII. Capitel. Wo Bellîn quam vor den konnink unde hadde den renzel an deme halse, unde drôch dar inne Lampen hovet, dat he sulven nicht en wuste
  39. Dat XXXIX. unde ok dat leste capittel des ersten bokes van Reinken deme vosse

Hir beginnet dat ander bôk van Reinken deme vosse

  1. Dat I. capittel desses anderen bokes sprikt van deme groten hove, den de konnink hêlt, unde wat manniger hande dere unde vogele dar quemen. Sunderliken secht hir de poete van der kreien efte karôk unde van deme kaninen, wo de dar quemen, klagende over Reinken
  2. Dat ander Capittel. Wo de konnink na der klage des kanuinen unde der kreien sik tornede, unde wat he sprak
  3. Dat III. Capittel. Wo de konnink rede makede in torne mit allen den deren unde vogelen, unde wolde Reinken soken, unde wo dit Isegrime unde Brunen sêr wol behagede
  4. Dat IIII. Capittel. Wo de grevink lêp to Reinken unde en warnede unde vormeldee eme den rât, de over en was gegân
  5. Dat V. Capittel. Wo Reinke sprak van sinen kinderen, unde den anderen dach vortgink mit deme grevinge na des konninges hof
  6. Dat VI. Capittel. Wo Reinke mit sineme ome, deme grevinge, echt gink to deme hove des konninges, unde wo Reinke bichtede
  7. Dat VII. Capittel. Wo Reinke noch bichtet unde etlike sunde entschuldigen wil umme quader exempele der prelaten
  8. Noch van Reinken bicht, unde is eine strafinge veler quaden unde ein lof der guden
  9. Dat IX. Capittel. Wo Marten de ape reisede na Rome unde Reinken motte, unde sine sake mit sik nam, unde van etliken to Rome

Hir beginnet dat dridde bôk van Reinken deme vosse

  1. Dat erste Capittel. Wo Reinke mit Grimbart deme grevinge quemen in den hof, unde wo Reinke sine worde makede vor deme konninge
  2. Dat II. Capittel. Wo dat rochte quam, dat Reinke was gekomen in den hof, unde wo Reinke alle sine bedregerie unde bôsheit entschuldigede, sundergen van der kreien unde kannîn
  3. Dat III. Capittel. Wo de wulf unde de bare sunderliken worden bedrovet, do se segen, dat de kreie unde kannîn nicht bleven bi orer klage unde sus wech rumeden, unde wo de konnink Reinken vorhoret
  4. Dat IIII. Capittel. Wo de apinne sprikt vor deme Konnonge van deme lintworme efte slangen, unde van deme manne; umme dat se den konnink sachtmodich mochte maken up Reinken, so sprak se dit Reinken to eren[1]
  5. Dat V. gesette efte capittel. Wo de konnink anderwerf Reinken vraget in deme rechte umme Lampen dôt, unde wat grote Reinke lôch, sik mede to entschuldigende
  6. Dat VI. Capittel. Wo Reinke sprikt unde lucht sêr utermaten van deme ersten kleinode, unde secht, it si gewest ein rink mit einem eddelen steine. des doget he al mit loggen ûtsprikt lank unde brêt
  7. Dat VII. Capittel. Wo Reinke sprikt eine andere loggen, unde secht êrst van eineme kostliken kamme unde denne vort van deme speigele
  8. Dat VIII. Capittel. Wo Reinke sine loggen sterket unde sprikt van deme wunderliken, schonen unde kostliken speigelm van siner doget, unde wo he gestalt was, unde ok van den istorien, de dar up weren gewracht, dar de erste van was van eineme manne unde perde unde herte
  9. Dat IX. Capittel. Wo Reinke sprikt van deme esel unde hunde, unde lucht to degen noch van deme speigel
  10. Dat X. Capittel. Hir sprikt Reinke de dridden istorien, de up dee speigel stunt gemaket, so he sede al legende, unde is van sinem vader, deme olden vosse, unde van deme wilden kater, de in deme holte lopt, den he hir schendet mit worden
  11. Dat XI. gesette. Noch lucht Reinke eine ander istorien unde sede, dat de ok stunt up deme speigel, alse van deme wulve unde deme krone
  12. Dat XII. Capittel. Wo Reinke sprikt vor deme konninge van der doget sines vaders in êrtiden geschên, unde alle gelogen, efte mit loggen sprikt he vort desse fabelen van deme wulve van seven jaren
  13. Dat XIII. Capittel. Noch wo Reinke sprikt bedrêchlike worde, dar mit he sik sulven entschuldiget unde andere belastet, unde is, wo de wulf unde vos tosamende vengen ein swîn unde ein kalf[2]
  14. Dat XIIII. unde dat leste capittel des dridden bokes

Hir beginnet dat vêrde bôk van Reinken deme vosse

Eine vorrede over dat vêrde bôk
  1. Dat erste Capittel. Wo Isegrim de wulf echt klaget over Reinken den vos
  2. Dat ander Capittel. Wo Reinke sik vorantwordet echt jegen Isegrim den wulf, unde wo he echt de wulvinnen to plasse brachte in den sôt, eine merklike fabele
  3. Dat III. Capittel. Wo Reinke sprikt van den mêrapen efte mêrkatten, wo he mit deme wulve mankt de quam; noch eine andere fabele
  4. Dat vêrde Capittel
  5. Dat V. Capittel. Wo Isegrim Reinken nicht konde vorwinnen mit nener klage, wente Reinke brachte dar al entjegen sine practiken sik to entschuldigen; do bot Isegrim Reinken einen hantschen unde eschede en to kampe. Dit was oldinges de wise; wan ein den anderen to kampe eschede, so bot he em einen hantschen
  6. Dat VI. Capittel. Wo de ape Reinken lerede, unde andere sine vrunde de nacht over bi eme bleven
  7. Dat VII. Capittel. Wo Isegrim unde Reinke beide to kampe quemen, unde wat se beiden vor eide sworen up malkander
  8. Dat VIII. Capittel. Wo de kamp wart begunt, unde wat list Reinke brukede
  9. Dat IX. Capittel. Wo dat Reinke mit kloker list den kamp wan, in deme dat he den wulf hadde vatet bi sinen broderen, dar he nicht vele mochte liden
  10. Dat X. gesette. Wo Reinke sprikt vor deme konninge eine fabelen van den hunden, strafende de giricheit
  11. Dat XI. Capittel. Wo de konnink Reinken antworde up de fabelen van den hunden, unde Reinken wedder hôch vorhogede mankt sinen heren
  12. Dat XII. Capittel. Wo Reinke mit groter ere scheidede ût deme hove, unde boven allen anderen des konninges hulde unde vruntschop behêlt
  13. Dat beslut unde dat leste capittel. Wo Reinke mit sinen vrunden gink na siner borch, unde wo se orlof van eme nemen

Anmerkungen