Bonus: Unterschied zwischen den Versionen
(6 dazwischenliegende Versionen desselben Benutzers werden nicht angezeigt) | |||
Zeile 45: | Zeile 45: | ||
<span style="color:red">E</span>r were dinstes gerecht·<br /> | <span style="color:red">E</span>r were dinstes gerecht·<br /> | ||
ich han gesprochen er we(r) din knecht<br /> | ich han gesprochen er we(r) din knecht<br /> | ||
<nowiki>[214]</nowiki><span style="color:red"></span><br /> | <nowiki>[214] </nowiki><span style="color:red">V</span>row d(er) englischen schar·<br /> | ||
dez wurde(n) alle di gewar<br /> | |||
<span style="color:red"></span><br /> | <span style="color:red">D</span>i her nach mit bischofliche(n) eren·<br /> | ||
<span style="color:red"></span><br /> | solden weisen vnd leren·<br /> | ||
<span style="color:red"></span><br /> | <span style="color:red">D</span>en wege zu dem ewige(n) leben·<br /> | ||
<span style="color:red"></span><br /> | swaz im vns(er) herre gab v(er) geben·<br /> | ||
<span style="color:red"></span><br /> | <span style="color:red">D</span>az was vmb anders nicht veile·<br /> | ||
<span style="color:red"></span><br /> | denne swen er zv dem ewige(n) heile<br /> | ||
<span style="color:red"></span><br /> | <span style="color:red">G</span>evuerdern mochte ze tag vn(d) ze nacht·<br /> | ||
<span style="color:red"></span><br /> | dar an lag sin vleiz vnd sin macht·<br /> | ||
<span style="color:red"></span><br /> | <span style="color:red">'''B'''O</span>nus was er genant·<br /> | ||
<span style="color:red"></span><br /> | d(er) name hete in wol ermant<br /> | ||
<span style="color:red"></span><br /> | <span style="color:red">W</span>an er gute hiez vnd wolde gut tun·<br /> | ||
<span style="color:red"></span><br /> | er hete den waisen vuer sine(n) svn<br /> | ||
<span style="color:red"></span><br /> | <span style="color:red">D</span>i witwen vuer sine mvter·<br /> | ||
<span style="color:red"></span> | <span style="color:red">B</span>onus sprichet guter·<br /> | ||
<span style="color:red">G</span>vt tete er zware·<br /> | |||
taugen vnd offenbare·<br /> | |||
<span style="color:red">E</span>r was d(er) durftige(n) amman·<br /> | |||
allez daz er ie gewan·<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>az im zv d(er) notdurft vb(er)wart·<br /> | |||
daz wart nicht vntz morge(n) gespart·<br /> | |||
<span style="color:red">E</span>r gedacht ze allen zieten<br /> | |||
ane sine hinevart wieten·<br /> | |||
<span style="color:red">'''D'''E</span>r von im welle vragen·<br /> | |||
wachens kvnde in nicht betrage(n)·<br /> | |||
<nowiki>[215]</nowiki> <span style="color:red">V</span>asten was sin gewonheit·<br /> | |||
wi selte(n) er keinen tak v(er) meit·<br /> | |||
<span style="color:red">E</span>r wurde bichtige vnd svnge·<br /> | |||
vf di muter d(er) barmunge<br /> | |||
<span style="color:red">L</span>iez er allen sinen gedingen·<br /> | |||
do müste im vo(n) recht an gelingen·<br /> | |||
<span style="color:red">E</span>ines sites er ouch phlak<br /> | |||
swenne kome d(er) selbe tak·<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>az ma(n) vnser vrowe(n) hin vart begie·<br /> | |||
so v(er)lie er daz nie·<br /> | |||
<span style="color:red">E</span>r were vb(er) nacht an sinem gebet·<br /> | |||
eines heiligen nachtes er sam tet·<br /> | |||
<span style="color:red">Z</span>v einen hochziten·<br /> | |||
di sache sol werden wieten<br /> | |||
<span style="color:red">G</span>vte(n) luten kvnt getan·<br /> | |||
do sach er den himel offen stan·<br /> | |||
<span style="color:red">G</span>ot wolt wund(er) mit im began·<br /> | |||
<span style="color:red">'''D'''A</span>z aller schonste sank er v(er)nam·<br /> | |||
als ez in wol vo(n) rechte gezam·<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>i gotes kint sint genant·<br /> | |||
daz niman so schones vant·<br /> | |||
<span style="color:red">V</span>on wunneklicher wise·<br /> | |||
daz horte er zem erste(n) ei(n) teile liese·<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>ar nach ie baz vnd baz<br /> | |||
d(er) h(e)re siner psalme(n) gar v(er)gaz·<br /> | |||
<nowiki>[216]</nowiki> <span style="color:red">'''D'''O</span> sach er ein strazze.<br /> | |||
di dauchte zv der mazze·<br /> | |||
<span style="color:red">A</span>ls er e in de(n) buchen het gesen·<br /> | |||
in d(em) himelischen ierusalem·<br /> | |||
<span style="color:red">S</span>am si wesen solte·<br /> | |||
voz durch gesotem golde·<br /> | |||
<span style="color:red">W</span>ol geziret voz vnd innen·<br /> | |||
vo(n) berlin vnd vo(n) gimmen·<br /> | |||
<span style="color:red">R</span>echt alsam ez brvnne·<br /> | |||
daz was michel liechte an svnne<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>o enscheine der ma(ne) noch d(er) stern.<br /> | |||
ey was wunne vnd was ern·<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>er h(e)re sach in dem mvnst(er) alein·<br /> | |||
di heiligen alle gemein·<br /> | |||
<span style="color:red">S</span>i begunde(n) lachen·<br /> | |||
sam si in ein senfte wolde(n) machen·<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>i do furen zetal·<br /> | |||
rechte gegen dem bete sal·<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>o dirre lage enkreuzetal·<br /> | |||
<span style="color:red">'''D'''I</span> koere waren und(er)scheiden·<br /> | |||
vo(n) iungelinge(n) vnd vo(n) meiden<br /> | |||
<span style="color:red">A</span>ls si d(er) vorweise solde(n) phlegen·<br /> | |||
vnd de(n) magde(n) antwurt geben·<br /> | |||
<span style="color:red">M</span>it wund(er)licher stimme.<br /> | |||
beleitent si di kvneginne·<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>er zwelifbote(n) herschaft·<br /> | |||
ir orden was erhaft·<br /> | |||
<nowiki>[217]</nowiki> <span style="color:red">D</span>o si sei furte(n) vnd(er) handen·<br /> | |||
ein stat si erkanden·<br /> | |||
<span style="color:red">V</span>or dem alter frone<br /> | |||
saz di magde schone·<br /> | |||
<span style="color:red">V</span>nd hete vf ein guldin krone·<br /> | |||
<span style="color:red">'''H'''a</span>rte was d(er) bischolfe erkomen·<br /> | |||
er hete im ein winkel stat genome(n)·<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>o er wande in sehe nimen·<br /> | |||
do vragte(n) die bote(n) w(er) da got solde dinen·<br /> | |||
<span style="color:red">B</span>onus sp(ra)ch di frone maget·<br /> | |||
d(er) sol werden h(er) fuer geladet·<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>en ich dar zv wirdige(n) erkenne·<br /> | |||
daz ich in zv min(er) genoschaft benen(n)e<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>i rede er harte wider saz·<br /> | |||
er smukte si\ch/ zv samne baz.<br /> | |||
<span style="color:red">H</span>inder den pheiler·<br /> | |||
daz gebot duchte in swere·<br /> | |||
<span style="color:red">E</span>r enphalich sich got in sein gebet<br /> | |||
do entweich di sevl vo(n) der stet·<br /> | |||
<span style="color:red">W</span>ol zwelif klafter weit·<br /> | |||
daz zeiche(n) sach ma(n) do vn(d) nimm(er) me seit·<br /> | |||
<span style="color:red">'''B'''i</span> der hant vienge(n) si den herren·<br /> | |||
si furte(n) in mit eren·<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>o di frone magde saz·<br /> | |||
getrostet wart er ab(er) baz<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>az er sines vnmuetes erwant<br /> | |||
si gesegent in mit d(er) hant·<br /> | |||
<nowiki>[218]</nowiki> <span style="color:red">D</span>o reichte(n) im di engel her·<br /> | |||
daz messegwant mit grozer er·<br /> | |||
<span style="color:red">A</span>ls er vuer den alter gie·<br /> | |||
manige(n) zaher er do lie·<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>i im in sinen busme(n) fluzzen·<br /> | |||
vnd di himel wat beguzzen·<br /> | |||
<span style="color:red">W</span>an er sich vnwirdik erkant·<br /> | |||
do in di maget zv benant·<br /> | |||
<span style="color:red">U</span>nd ein wund(er) daz geschach·<br /> | |||
do er daz gebete vor dem alt(er) sp(ra)ch·<br /> | |||
<span style="color:red">S</span>o ma(n) tut zv ein(er) islichen messe·<br /> | |||
do sp(ra)che(n) di zwelifbote(n) gar gewisse·<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>en ware(n) indulgenciam·<br /> | |||
daz douchte de(n) h(e)ren trostsam·<br /> | |||
<span style="color:red">'''O'''v</span>f hvbe(n) di himelischen degen<br /> | |||
daz ampte schon vnd eben·<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>az dez tages zesingen was·<br /> | |||
vo(n) ir di gegenwuertig saz·<br /> | |||
<span style="color:red">W</span>em geschach solihes ie icht mer·<br /> | |||
daz di erzengel her<br /> | |||
<span style="color:red">I</span>m reichten daz opher an·<br /> | |||
vntz di messe ein ende nam·<br /> | |||
<span style="color:red">V</span>nd stunden gezogenlichen an·<br /> | |||
vntz d(er) bischolf sine gehorsam·<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>en zwelifboten er raichet·<br /> | |||
vor de(m) er sich nider naiget·<br /> | |||
<nowiki>[219]</nowiki> <span style="color:red">S</span>i gaben im vrloub zv dem segen·<br /> | |||
vnd neigte(n) sich gar hin gegen.<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>o sprach di maget frone·<br /> | |||
nim binstman bone·<br /> | |||
<span style="color:red">H</span>ab dur ditz messegwant zvlone·<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>o wart di kvneginne Maria·<br /> | |||
also schire di ober bra·<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>i nidern gerüret·<br /> | |||
daz si zv himel wart gefuret<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>er bischolf stunde eine·<br /> | |||
sin gebete was reine·<br /> | |||
<span style="color:red">V</span>ntz an di mettin·<br /> | |||
do komen di sin·<br /> | |||
<span style="color:red">W</span>ol gelerte(n) kaplan·<br /> | |||
di im waren vndertan<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>o so traten in den tuem·<br /> | |||
si douchte als ein balsamum·<br /> | |||
<span style="color:red">A</span>llenthalben were geströwet·<br /> | |||
si wurde(n) grozlich gefröwet·<br /> | |||
<span style="color:red">N</span>icht betrouk si ir sin·<br /> | |||
si sp(ra)chen got were do mit samte in·<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>az erzeigte do dez bischolf gewin·<br /> | |||
<span style="color:red">E</span>r beleibe mit in stete·<br /> | |||
wa(n) er erkom aller vo(n) der wete·<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>i dennoch vf dem alter lag·<br /> | |||
do im erscheine d(er) liechte tag·<br /> | |||
<nowiki>[220]</nowiki> <span style="color:red">D</span>o lie si der bischolf schovwen·<br /> | |||
welich ein gab er vo(n) vnser vrowen·<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>ez nachtes het enphangen·<br /> | |||
do er fron ampte hete begangen·<br /> | |||
<span style="color:red">W</span>izzer denne d(er) sne was di wat·<br /> | |||
do enmochte nima(n) dekeine nat·<br /> | |||
<span style="color:red">E</span>rkisen mit sinen ougen·<br /> | |||
ouch zeigte er in and(er) tougen·<br /> | |||
<span style="color:red">W</span>i im di seule waz entwichen·<br /> | |||
do er hinder was geslichen·<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>i in vor de(n) engeln nicht getorste v(er)heln·<br /> | |||
du hvoben di phaffen mit heitern keln<br /> | |||
<span style="color:red">S</span>chone gesank vo(n) vnser vrowen·<br /> | |||
sumlich begvnden towen<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>i heizzen seher brunnen·<br /> | |||
alle di daz bedenken kvnnen·<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>i sullen iren mut keren·<br /> | |||
daz si sei im(mer) gern eren·<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>i mut(ter) dez bristen herren·<br /> | |||
<span style="color:red">'''D'''O</span> der bischolf v(er) schiet·<br /> | |||
vnd sich do gotlich beriet·<br /> | |||
<span style="color:red">V</span>mb einen andern alt h(e)ren·<br /> | |||
d(er) di leute kvnde geleren·<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>en wege zv dem ewige(n) riche<br /> | |||
doch was er sine(m) vordern vngliche<br /> | |||
<nowiki>[221]</nowiki> <span style="color:red">D</span>az er so grozzer durnechte·<br /> | |||
kvnde gephlegen oder mochte·<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>och gedachte er im sit·<br /> | |||
swe(n)ne keme vnser vrowe(n) hochzit·<br /> | |||
<span style="color:red">E</span>r wolde an sine(n) gebete benachten<br /> | |||
vnd mit got bewtrachten·<br /> | |||
<span style="color:red">O</span>b im di ere mochte geschehen·<br /> | |||
daz er solde solich touge(n) sehen·<br /> | |||
<span style="color:red">A</span>ls der vorder bischolf sach·<br /> | |||
nv höret wi ez im ergie her nach·<br /> | |||
<span style="color:red">I</span>n gie demvtiheit an·<br /> | |||
als noch vil manik man·<br /> | |||
<span style="color:red">'''D'''O</span> er mine(n) trechtin an rief·<br /> | |||
vf der grede(n) er entslief·<br /> | |||
<span style="color:red">W</span>elich ein wund(er) im geschach·<br /> | |||
daz er an allen vngemach·<br /> | |||
<span style="color:red">I</span>n sin bette wart geleit·<br /> | |||
er hete lützel rue gephleit·<br /> | |||
<span style="color:red">Z</span>e mette(n) wakte in d(er) sinegoz·<br /> | |||
sine angest wart do vil groz·<br /> | |||
<span style="color:red">W</span>er in voz dem munst(er) hiet bracht·<br /> | |||
er weste wol daz kintlich het gedaht·<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>az er sich dem wolde gelichen·<br /> | |||
d(er) vns(er) vrowen so flizklichen·<br /> | |||
<span style="color:red">K</span>vnde dine(n) als ich ew gesagte han·<br /> | |||
er klagte daz er ez torste an ergan·<br /> | |||
<nowiki>[222]</nowiki> <span style="color:red">D</span>och wart er ein gute man seit·<br /> | |||
kvniges kint dauit·<br /> | |||
<span style="color:red">H</span>erre an dise w(er)lde wurde dv geborn·<br /> | |||
lazze vnser keine(n) w(er) den v(er)lorn·<br /> | |||
<span style="color:red">D</span>i dich zv vogtinne habent erkorn·<br /> | |||
| style="vertical-align:top;" | | |||
<span style="color:red">Hie hebt sich an svs<br />von einem pischolscholf der hiez bonus</span><br /> | |||
<span style="color:red">'''G'''</span>otlichiv mer<br /> | |||
wern vns vrævten per<br /> | |||
von dir ze sagen<br /> | |||
Chvneginne aller magden·<br /> | |||
Der wil ich ainez rechen<br /> | |||
Do solt dv minen sin zuo sterchen·<br /> | |||
Daz ich dich lob nach dinem reht<br /> | |||
Wan mir svndigem chnecht·<br /> | |||
Ist gar ze vnmvgleich<br /> | |||
doch ist meinem willen niht trægleich<br /> | |||
Ich sei dir dienst geraite<br /> | |||
mein zvngen mir beraite·<br /> | |||
Vnd svzze den levten mein stimme<br /> | |||
swes ich in deinem lob beginne·<br /> | |||
Dv himelischiv chvneginne·<br /> | |||
<span style="color:blue">'''E'''</span>inen chneht hiet dv dir erwelt<br /> | |||
|- | |- |
Aktuelle Version vom 28. Juli 2025, 21:37 Uhr
Bonus; Marienmirakel vom Bischof Bonus | |
---|---|
AutorIn | Anon. |
Entstehungszeit | |
Entstehungsort | |
AuftraggeberIn | |
Überlieferung | Melk, Stiftsbibliothek: Cod. 1547 (1859; 1848; R 18), S. 212-222 (online) Rom: Bibliotheca Apostolica Vaticana: Cod. Regin. lat. 1423, 110r-114v (online) |
Ausgaben | Haupt, Moriz (Hg.): Bonus |
Übersetzungen | |
Forschung |
Transkription
Melk, Stiftsbibliothek: Cod. 1547 (1859; 1848; R 18), S. 212-222 | Rom: Bibliotheca Apostolica Vaticana: Cod. Regin. lat. 1423, 110r-114v |
Hie hebet sich an alsus· |
Hie hebt sich an svs
|
Lateinische Vorlage
Liber de Miraculis Sanctae Die Genetricis, Capitulum 38[1] | Übersetzung[2] |
Praesul erat quidam Domino gratus, Dominus quidem Herebertus Norwacensis se hanc vidisse, se contrectasse dicebat, nec qualitatis ejus aliquod indicium invenire poterat. Ergo qui istam non credis vere, ut dico, ita esse, vade, & fac tibi fidem: vestem hanc illic invenies. Vide, & laudes Domino referre memento. Ne obliviscaris mane Stellae maris, cujus donis non privatur, quisquis ei devote famulatur. Ipsi & ejus Nato honor, laus & virtus in secula amen. |
Es war einmal ein Bischof, der Gott dankbar war, Herr Herbert von Norwac sagte tatsächlich, er habe es gesehen, berührt und keinen Hinweis auf seine Beschaffenheit finden können. Wer also nicht glaubt, dass es wahrhaftig so ist, wie ich sage, der gehe hin und überzeuge sich selbst: Du wirst dieses Gewand dort finden. Sieh es und denke daran, dem Herrn Lob zu zollen. Vergesst am Morgen nicht den Stern Maria, deren Gaben demjenigen, der ihr fromm dient, nicht vorenthalten bleiben. Ihr und ihrem Sohn sei Ehre, Lob und Tugend für immer und ewig. |